Wegen

Beleidskader
De gemeenteraad heeft op 16 maart 2009 het beheerbeleidsplan ‘Tilburg op weg’ voor wegverhardingen en civiele kunstwerken vastgesteld. In 2019 wordt een nieuw beheer(beleids)plan vastgesteld. Bij het opstellen van het nieuwe beheer(beleids)plan worden de door de provincie gestelde minimum normen voor onderhoud betrokken. Verder wordt in dit plan ook aangehaakt bij de kwaliteitsdoelstellingen genoemd in de Omgevingsvisie 2040.

Vastgesteld kwaliteitsniveau
Bij de vaststelling van het beheerbeleidsplan ‘Tilburg op weg’ is gekozen voor de kwaliteitsdoelstellingen van het scenario ´Veilig voor de zwakkere weggebruiker´.
Bij de programmabegroting 2012 heeft de raad besloten tot een bezuiniging. Dit heeft in het beheerbeleidsplan geleid tot een terugschakeling naar een lager kwaliteitsniveau.

Actuele staat van onderhoud
Begin 2018 is er een globale weginspectie over het totale areaal verhardingen uitgevoerd. Daaruit bleek dat de gemiddelde kwaliteit van alle wegverhardingen in Tilburg gelijk is aan kwaliteitsniveau B.
Enkele functiegebieden hebben een lager kwaliteitsniveau (natuurgebieden en stedelijke groengebieden - C niveau). De hoofdstructuur (stroomgebied) zit op een gemiddeld kwaliteitsniveau A.
Van het totale areaal scoort 10% van het areaal onder het niveau B.
Een nadere analyse naar de functie van de weg laat zien dat de fietspaden en rijbanen het hoogste scoren. De gemiddelde kwaliteit van de voetpaden is duidelijk lager en ligt momenteel op de grens van kwaliteitsniveau B en C.
Met behoud van de huidige onderhoudsbudgetten zal het kwaliteitsniveau van de hoofdstructuur de komende jaren terugzakken naar een B/C-niveau. Dit betekent op termijn meer zichtbare schades en minder comfort voor de weggebruiker.
De woongebieden en winkelgebieden zullen niet verder terugzakken dan een C-niveau. Dit komt mede door een extra kwaliteitsinjectie vanuit externe financiering (herstructureringen van wijken, herinrichting winkelgebieden etc.).

Beschikbare onderhoudsbudgetten

Civiele kunstwerken

Beleidskader
De gemeenteraad heeft op 16 maart 2009 het beheerbeleidsplan ‘Tilburg op weg’ voor wegverhardingen en civiele kunstwerken vastgesteld. In 2019 wordt een nieuw beleidsplan vastgesteld.

Vastgesteld kwaliteitsniveau

Met de vaststelling van het beheerbeleidsplan ‘Tilburg op weg’ heeft de raad voor civiele kunstwerken
gekozen voor de kwaliteitsambitie ‘heel en veilig’.
In het beheerbeleidsplan ‘Tilburg op weg’ voor wegverhardingen en civiele kunstwerken is géén budget gereserveerd om de civiele kunstwerken te vervangen aan het einde van de levensduur. Als vervanging aan de orde is, brengen we via de reguliere budgetcyclus een voorstel tot vervanging in. Het hieronder opgenomen investeringskrediet wordt ingezet voor de realisatie van innovatieve kabelgoten.

Actuele staat van onderhoud
In 2013 hebben we een groot deel van de civiele kunstwerken op het onderhoudspeil ‘basis’ gebracht en dit onderhoudsniveau wordt gecontinueerd.
Aan het scenario (constructief) 'veilig' voldoen de civiele kunstwerken. op het scenario 'heel' ligt de score op ca. 95%. Op basis van uitgevoerde visuele inspecties wordt nog gewerkt om de overige geconstateerde schadebeelden te herstellen. We verwachten dat in het voorjaar van 2020 alle civiele kunstwerken volledig voldoen aan de kwaliteitsambitie 'heel en veilig'.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Wegmeubilair

Beleidskader
Er is geen vastgesteld beleidskader voor wegmeubilair. Er is wel landelijke wet- en regelgeving waaraan voldaan dient te worden.

Vastgesteld kwaliteitsniveau
Voor bebording en belijning is geen kwaliteitsniveau vastgesteld. Het onderhoudsniveau voor belijning wordt op het niveau 'basis' gehouden. In verband met de verkeersveiligheid kan dit niveau niet omlaag. Voor bebording wordt tevens het onderhoudsniveau ‘basis’ gehanteerd.
Het onderhoud voor het overige wegmeubilair is grotendeels gebaseerd op correctief onderhoud, schade en molest.

Actuele staat van onderhoud
De afgelopen jaren is de belijning op het kwaliteitsniveau ‘basis’ gebracht en dit onderhoudsniveau wordt gecontinueerd. De bebording is de afgelopen jaren wijksgewijs gesaneerd, op dit moment is ongeveer 50% van het areaal vervangen c.q. verwijderd. De komende jaren zullen de resterende wijken worden aangepakt.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Openbare verlichting

Beleidskader
Er is op dit moment geen vastgesteld beheer- of beleidsplan openbare verlichting waaraan de huidige kwaliteit getoetst kan worden.

Lichtmasten worden in Tilburg uitsluitend Cradle to Cradle geleverd en geplaatst. Dit betekent dat elke oude aluminium lichtmast voor recycling teruggaat naar de leverancier. Op het gebied van circulaire economie zijn we hierbij een voorbeeld in de gemeente Tilburg. Er wordt in 2019 een circulair "paspoort" gemaakt per lichtpunt.

Actuele staat van onderhoud
Jaarlijks inspecteren we veiligheid, verlichtingsniveau en duurzaamheid van lichtmasten. Het gaat dan om lichtmasten van 30 jaar of ouder of waarover veel meldingen binnenkomen. Aan de hand van deze inspecties zijn / worden lichtmasten vervangen die niet aan de veiligheidsnorm voldoen. Hiermee is de veiligheid van het areaal gewaarborgd.

Van het areaal dat na 2001 werd aangelegd is een conditiescore beschikbaar. De kwaliteit van dit areaal is op orde (score 1 tot 3 op een schaal van 1 t/m 6. 1=zeer goed, 6 = zeer slecht). De conditiescore van het oudere areaal is moeilijk te bepalen, deze worden steekproefsgewijs geïnspecteerd en gemonitord. Hiermee wordt de veiligheid en de functie van dit deel gewaarborgd en frequent in beeld gebracht. Deze conditiescore zegt alleen iets over de technische staat van het object. De zachte kant van het areaal zoals gebruikskwaliteit, functionaliteit, sociale veiligheid en duurzaamheid is hier niet in meegenomen.

Door inzet van slimme verlichtingstechnologie kan besparing op energie worden gerealiseerd, wordt de aantrekkingskracht van de binnenstad verhoogd, het gevoel van veiligheid verbeterd en flexibiliteit vergroot (ondersteunen van evenementen, seizoenen , crowd-management e.d.). Een belangrijke toevoeging is de invloed van de gebruiker. We zijn in 2018 een ontwikkeling gestart op de korte Heuvel, waar de exploitanten in samenspraak met de gemeente verlichtingsniveau en verlichtingskleur bepalen. De veiligheid van de burger en onder andere de veiligheidsdiensten zijn hierbij natuurlijk een dominante factor. De resultaten van deze ontwikkeling worden in 2019 verwacht.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Verkeersregelinstallaties

Beleidskader
Het mobiliteitsplan 2040 wordt de kapstok of het beleidsstuk waaraan het vakgebied VRS een bijdrage gaat leveren en wat als leidraad gaat dienen voor de ontwikkelingen en doelen.
Meegaan in de mobiliteitsaanpak ‘Samen op weg naar 2040’:

• Focus ligt meer op het beter benutten en gebruiken van de bestaande infrastructuur;
• Koploper op het gebied van innovatie;
• De prioriteit zal veranderen voor verschillende gebruikers , deze zijn afhankelijk van de omgeving en het type weg waarop de gebruiker zich dan bevindt. Naar verwachting betekent dit dat fietsers bijvoorbeeld op een snelfietsroute meer groen krijgen, en dus dat het kruisende verkeer meer moet wachten.

Vastgesteld kwaliteitsniveau / Actuele staat van onderhoud
Het beschikbare budget is gekoppeld aan het vastgestelde kwaliteitsniveau "sober". De status van het areaal is gebaseerd op een conditiescore, dit zegt enkel iets over de technische staat van het object en niets over aspecten als gebruikskwaliteit en functionaliteit. Het huidige niveau voldoet op dit moment gemiddeld aan conditiescore 3. Ervaring leert dat er een optimum is in functioneel beheer en onderhoud versus kwaliteit. Belangrijke conclusie: het functioneel beheer en onderhoud van kapitaalgoederen die op orde zijn is niet zo intensief als kapitaalgoederen waarvan de kwaliteit laag is. De huidige inzet van het exploitatiebudget zorgt dus voor een iets hoger kwaliteitsniveau dan "sober". Echter wanneer we de kwaliteit daadwerkelijk af laten nemen naar kwaliteitsniveau "sober" zou er meer exploitatiebudget nodig zijn (omdat het onderhoud voor een kapitaalgoed waarvan de kwaliteit laag is, intensiever is). Dit is de positieve impact van de marktwerking, klein regelmatig onderhoud is voordeliger uit te voeren dan (eenmalige) grootschalige onderhoud werkzaamheden.

Smart mobility
Nieuwe ontwikkelingen in ‘smart mobility’ volgen elkaar in snel tempo op. Nu kunnen auto's zichzelf inparkeren en zijn ze verbonden met elkaar (connected cars). In de nabije toekomst verwachten we dat auto's en objecten verbonden zijn via bijvoorbeeld een smartphone (Internet of Things, voortdurende connectiviteit). Verder in de toekomst kan de auto wellicht zelfstandig, via de snelweg en in grote delen van Tilburg, naar de bestemming rijden. Weggebruikers, borden naast en boven de weg, verkeerscentrales en verkeerslichten – alles communiceert met elkaar. Dit zorgt voor actuele, op de individuele eindbestemming afgestemde reisinformatie die waardevol en noodzakelijk is voor iedere weggebruiker. Concreet betekend dit dat we in 2019 snellere verbindingen via bijvoorbeeld glasvezelverbindingen tot stand gaan brengen om klaar te zijn voor de toekomst. Dit heeft tot gevolg dat de investeringen niet geheel meer in de verkeersregelinstallaties worden gestopt , maar gedeeltelijk ook in het communicatienetwerk.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Riolering en waterhuishouding

Beleidskader

In het vGRP 2016-2019 (verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan) is het beleid geformuleerd ten behoeven van het beheer en onderhoud van het bestaande riolerings- en waterhuishoudingssysteem (watersysteem). Het vGRP is op 2 november 2015 door de raad vastgesteld.

Vastgesteld kwaliteitsniveau

Riolering
In het vGRP zijn ten aanzien van de stabiliteit, waterdichtheid en doorstroming van het rioolstelsel ingrijpmaatstaven vastgelegd. Jaarlijks wordt een deel van het rioolstelsel geïnspecteerd (obv risicoprofiel) en getoetst aan deze ingrijpmaatstaven. Als geconstateerde schadebeelden de ingrijpmaatstaf overschrijden, wordt onderhoud ingepland. Conform vGRP worden de schadebeelden binnen 1 (reparatieprogramma) tot 4 jaar (MJP) hersteld.

Er is in het vGRP vastgelegd dat meldingen adequate en klantvriendelijke afhandeling moeten worden. Dit is geborgd in het rioleringsbeheercontract 2017-2020. In het contract zijn afhandeltermijnen vastgelegd. De opdrachtnemer registreert de meldingen en legt bij iedere melding de tevredenheid van de afhandeling vast.

Water
Om voldoende berging van regenwater te behouden dienen vijvers en singels uitgebaggerd te worden. In het vGRP is vastgelegd welk oppervlakte water binnen het watersysteem in deze planperiode gebaggerd moet worden. Uitvoering van de baggerwerkzaamheden gaat in nauwe samenwerking met het waterschap.

Actuele staat van onderhoud

Riolering
Het areaal is op orde.
Voor het vGRP is op basis van levensduurberekeningen en resultaten vanuit inspecties uit het verleden de benodigde vervangingsinvesteringen geprognosticeerd. Uit de jaarlijkse inspectie (obv risicomatrix) wordt de daadwerkelijke onderhoudstoestand en kwaliteit bepaald. Riolering die niet aan het gestelde kwaliteitsniveau voldoet, wordt afhankelijk van de urgentie of in het Meerjarenprogramma (MJP) geprogrammeerd (vervanging/renovatie) of direct opgenomen in een reparatieplan (reparatie). Conform vGRP worden benodigd onderhoud binnen 1 (reparatieplan) tot 4 jaar (MJP) uitgevoerd.

Water
Het areaal is op orde.
Conform de planning uit het vGRP worden vijvers en singels gebaggerd. De kwaliteit van een aantal siervijvers is/wordt momenteel aangepakt in combinatie met de uitvoering van spoor 2 (inhaalslag groen bij stedelijke groengebieden). Voor de overige siervijvers wordt een meerjarenplan opgesteld om inzichtelijk te maken wat voor onderhoud er in de komende jaren noodzakelijk is. Aan sloten en singels wordt buiten het baggeren enkel correctief onderhoud uitgevoerd. Het effect van deze manier van werken is in 2017 middels een risicoscan beoordeeld. Er is geen direct risico. In het volgende vGRP (2020-2023) worden eventuele verbetermaatregelen opgenomen.

Prestaties 2019
In 2019 wordt het onderhoud conform vGRP gecontinueerd.
Begin 2018 is een globale risico/prio-scan uitgevoerd voor het gehele areaal van riolering en waterhuishouding. In 2018 is actie uitgezet voor de top 3 van deze scan. Deze acties bestaan uit onderzoek, inventarisatie en het opstellen van maatregelen. Alles buiten de top 3 wordt nader bekeken in 2019 en indien nodig meegenomen in het opstellen van het nieuw op te stellen vGRP (2020-2023). Het beheer van riolering en waterhuishouding wordt op deze wijze in 2019 verder geoptimaliseerd.

Daarnaast wordt het beheer van riolering en waterhuishouding binnen het MJP steeds intensiever afgestemd waardoor er meer invulling gegeven wordt aan opgaven als klimaatadaptatie en energietransitie.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Openbaar groen

Beleidskader
Openbaar groen
Het beheerbeleidsplan 'Groenbeheer op niveau' is in 2016 vastgesteld.

Speelvoorzieningen
Het huidige beleidskader voor speelvoorzieningen 'Ruimte voor buitenspelen' dateert uit 2003. Daarin zijn normen vastgesteld voor spreiding en bereikbaarheid van speelvoorzieningen. In 2018 is gewerkt aan een nieuwe visie spelen en bewegen, die richting geeft voor de benodigde speelwaarde van de voorzieningen. Deze visie moet nog worden vastgesteld.
In het dagelijks beheer wordt uitwerking gegeven aan de zorgplicht om de huidige speelvoorzieningen aan de veiligheidsnormen te laten voldoen, zoals vastgelegd in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS). In deze begroting is budget opgenomen om speelvoorzieningen die niet veilig te gebruiken zijn, te vervangen.

Vastgesteld kwaliteitsniveau
Openbaar groen
Voor het grootste deel van Tilburg is een sober kwaliteitsniveau C (conform beeldkwaliteit van CROW) vastgesteld. Het hoge kwaliteitsniveau A, geldt voor het groen in het centrumgebied, winkelgebieden en stedelijk groengebieden (dit zijn de parken met een belang voor heel Tilburg).

Speelvoorzieningen
Als kwaliteitsniveau voor speelvoorzieningen hanteren wij de wettelijke eis van de zorgplicht, vastgelegd in het WAS. Dat houdt in dat speelvoorzieningen bij gebruik geen gevaar opleveren voor de veiligheid of de gezondheid van de mens.
Voor speelvoorzieningen is geen nader kwaliteitsniveau vastgesteld.

Actuele staat van onderhoud
Openbaar groen
In 2015 is een kwaliteitsmeting uitgevoerd voor het gehele groenareaal. Met de vaststelling van beheerbeleidsplan groen is voor een deel van de geconstateerde achterstand incidenteel budget toegekend voor 2016 t/m 2018. Uit de evaluatie van de kwaliteitsmeting van 2015 na uitvoering van de inhaalslag in drie groene sporen is de resterende achterstand van de kwaliteit van het groen in beeld gebracht. Middels een voorstel nieuw beleid in deze begroting wordt de raad gevraagd budget beschikbaar te stellen om de resterende achterstand in te lopen.
Het groen is een levend product, daarom monitoren we dit periodiek om de fysieke staat te volgen.
In 2019 zal een opnieuw een meting uitgevoerd worden naar de op dat moment actuele staat van onderhoud voor het hele groenareaal. Dan zal ook blijken wat het effect van de droge periode in 2018 op de staat van het groenareaal is geweest.

Speelvoorzieningen
Er is sprake van een achterstand in de vervangingsopgave van speelvoorzieningen. Gezien de huidige staat van de voorzieningen is globaal de helft van het gehele areaal aan vervanging toe in de periode van 2018 t/m 2023. Toestellen die niet meer veilig zijn, zullen worden verwijderd met inachtneming van het volgende. Met de beschikbaar gestelde middelen zal een aanpak worden opgesteld, in samenhang met de nog vast te stellen visie. De visie biedt richting aan de vervangingsopgave voor speelvoorzieningen, zoals via prioritering op basis van de mate waarop het aanbod aansluit bij de doelgroepen in de directe omgeving van voorzieningen. We hebben in de loop der jaren een achterstand opgelopen, het zal ook jaren duren voordat deze is ingelopen.
Om de voorzieningen weer goed te laten aansluiten is het niet wenselijk toestellen 1 op 1 voor hetzelfde te vervangen. De vervangingsopgave wordt aangepakt per gehele speellocatie of cluster van enkele locaties en wordt via een participatieve aanpak, in samenspraak met de buurt uitgewerkt. Dit vergt voorbereidingstijd. Voorop staat dat er veilige voorzieningen geboden worden.

Overzicht onderhoudsbudgetten
Openbaar groen

Speelvoorzieningen

Gebouwen

Beleidskader
De gebouwenportefeuille omvat 163 gebouwen, waarvan 149 in gemeentelijk eigendom (peildatum 1 juli 2018). Vanuit de verantwoordelijkheid als eigenaar verzorgt de gemeente het technisch, administratief en juridisch beheer van de in eigendom zijnde gebouwen.
Op 16 september 2014 is door het college besloten de methodiek van Conditie Afhankelijk Onderhoud (NEN 2767) voor de permanente gemeentelijke gebouwen in de gebouwenexploitatie te hanteren. Hierbij is tevens het minimaal onderhoudsniveau vastgesteld op conditie 3 ‘redelijk’.
Het operationeel beleid betreffende het technisch beheer is vastgelegd in het document “Spelregels voor het beheer van gebouwen in de gebouwenexploitatie” van 30 november 2016.

Vastgesteld kwaliteitsniveau
Het vastgestelde conditieniveau 3 ‘redelijk’ is als volgt gedefinieerd:

• Het verouderingsproces over de gehele linie is duidelijk op gang gekomen.
• Functionele gebreken in de vorm van duidelijke tochtoverlast kunnen zich incidenteel tot plaatselijk onder normale omstandigheden voordoen. Functionele gebreken die vochtoverlast, onbruikbaarheid e.d. veroorzaken, mogen niet voorkomen.
• Plaatselijk kunnen zich ernstige gebreken aan materialen en/of constructies voordoen zonder dat deze resulteren in functionele gebreken. Tamelijk ernstige gebreken zoals een duidelijke verwering kan plaatselijk tot regelmatig voorkomen. In totaliteit kan het element een zeer duidelijke vuilaanslag vertonen.
• Het werk is als matig te typeren door de toepassing van kwalitatief matige materialen en/of duidelijke onvolkomenheden in ontwerp, detaillering, uitvoering e.d. Goed uitgevoerde en duurzame reparaties kunnen regelmatig voorkomen. Ook kunnen plaatselijk reparaties worden aangetroffen die slecht zijn uitgevoerd en/of zijn uitgevoerd met minder geschikte middelen.

Actuele staat van onderhoud
De actuele staat van onderhoud van de gemeentelijke gebouwen die permanent bij ons in beheer zijn voldoet, conform het uitgangspunt, aan conditieniveau 3 (‘redelijk’). Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Overzicht onderhoudsbudgetten

Sportaccommodaties en terreinen

Beleidskader / vastgesteld kwaliteitsniveau
Voor het onderhoud van sportaccommodaties en -terreinen is geen beleidskader vastgesteld.
Bij het onderhoud van sportaccommodaties onderscheiden we:
• gebruikersonderhoud aan de accommodatie;
• onderhoud dat een specifieke relatie met de activiteiten van de accommodatie heeft;
• onderhoud van het aanwezige sport- en spelmateriaal;
• onderhoud van de sportvelden.
Het eigenaarsonderhoud aan de accommodaties zelf (het gebouw) en bijbehorende budgetten zijn ondergebracht in de gebouwenexploitatie.

Actuele staat van onderhoud
Het onderhoud is goed, hoewel sommige zalen (met name gymnastiekzalen) aan modernisering toe zijn. Ook ten aanzien van de veldsporten, de watersporten en overige sporten is de gebruiker tevreden.

Overzicht onderhoudsbudgetten